En opeens wordt alles tegen je gebruikt...
Iedereen die me kent weet dat ik me druk maak over alle apps die mensen gebruiken en wat er aan data mee verzameld wordt. Ook weten jullie vast hoeveel moeite het kost om die zorg over te brengen. Het is immers zo makkelijk zo’n app en wat kunnen ze nou met die data...
Heel veel, zoals we de laatste jaren in Amerika hebben gezien, en dan heb ik het niet over wijzigingen in je verzekeringspremie omdat de data die je auto over je verzamelt zonder dat je het weet gedeeld wordt. Nu ik het toch over de auto heb, eind 2024 werd bekend dat de gegevens die Volkswagen verzamelt (ook van Nederlanders) onveilig opgeslagen stonden, waaronder je persoonlijke gegevens en tot op 10cm nauwkeurig waar je wanneer was. Volgens hun voorwaarden hadden ze die sowieso kunnen delen met derden dus eigenlijk niks aan de hand. Maar weet je wat ze allemaal uit deze data (beweren te) kunnen afleiden? Volgens onderzoek van Mozilla:
“Popular global brands — including BMW, Ford, Toyota, Tesla, Kia, and Subaru — can collect deeply personal data such as sexual activity, immigration status, race, facial expressions, weight, health and genetic information, and where you drive…. Brands can then share or sell this data to third parties."
Waar ik me druk om maak is de impact hiervan op onze grondrechten, onze vrijheid, veiligheid en democratie. In 2023 kwam naar buiten dat een katholieke groepering data van de dating app Grindr kocht om te achterhalen welke priesters mogelijk homoseksueel zijn. Al in 2022 kwam naar buiten dat databrokers data verkochten waarmee je mensen kunt tracken die een planned parenthood of abortuskliniek bezoeken. Worden sinds zeker 2016 dergelijke data gebruikt om mensen online te targeten, nu kun je ze overal ook fysiek targeten, omdat je weet waar ze vandaan kwamen en waar ze na afloop naartoe gaan. Onderzoek van BNR toonde al aan dat hetzelfde geldt voor Nederlanders dankzij die leuke en makkelijke Apps.
Dit zijn slechts enkele voorbeelden, maar ze laten zien hoe makkelijk het is geworden om andersdenkenden in beeld te krijgen, te isoleren en te targeten in welke vorm dan ook.
Toen een paar weken terug bekend werd dat Musk de controle over allerlei overheidsinstanties overnam en illegaal een kopie van de gegevens van alle overheidsmedewerkers liet maken, werd ik letterlijk misselijk en moest ik denken aan hoe ons bevolkingsregister in de 2e wereldoorlog misbruikt werd.
Voor sommigen lijkt dit misschien extreem, maar ik volg de ontwikkelingen van (online) targeting, uitsluiting en discriminatie al veel langer, dat ik werk bij de politie komt omdat ik echt geloof in de waarden van onze rechtstaat. Lang snapte ik niet waarom, naast gericht targeten, het ook ging om simpelweg kapot maken. De Russen waren heel transparant over hun informatie oorlog;
“what it basically means is to change the perception of reality of every American to such an extent that despite the abundance of information, no-one is able to come to sensible conclusions in the interest of defending themselves, their families, their community and their country.” Overgelopen KGB-officier Yuri Bezmenov in 1984
Maar waarom dit ook vanuit het westen gebeurde, waar we het zo goed hebben? Het kwartje viel toen ik de documentaire zag met Trump-fluisteraar Steve Bannon; het doel is echt om het bestaande compleet te vernietigen, omdat je zo de door hen gewenste samenleving vanuit het niets kunt opbouwen.
Na het bevel om mensen met een niet hetero geaardheid te ontslaan kwam ook de oproep om elkaar vooral te verlinken, anders kon je een negatieve beoordeling krijgen. Dat nu ook alle personeelsgegevens in handen zijn van iemand die duidelijk op heksenjacht is, is niet gewoon zorgelijk, maar fundamenteel gevaarlijk. Zeker nu blijkt dat er ook banden zijn met Peter Thiel, een van de grootste ondernemers op het gebied van data analyse en iemand die zich duidelijk uitspreekt tegen de democratie.
Het is zo simpel, combineer de gegevens uit voertuigen met die van overheidsmedewerkers en je kunt ze indelen in groepjes waar je tegen bent.
Misschien dat velen nog steeds denken dat het hen niet aangaat, dat dit om Amerika gaat of dat jij niet in zo’n groep valt. Allereerst is het goed te weten dat er ook in Europa en Nederland mensen zijn die dit gedachtengoed ondersteunen. En dat, ondanks dat we met Europese regelgeving veel beter beschermd zijn, er toch ook veel informatie over jou beschikbaar is bij de datahandelaren en in onveilige (Amerikaanse) cloudomgevingen. Weet jij wat er gebeurt met de data die jouw Samsung, LG of andere 'slimme' televisie verzamelt? Welke conclusies ze daaruit trekken over jouw zijn en met wie ze dit delen? Bij gebruik geef je nagenoeg altijd goedkeuring op voorwaarden waarin staat dit mag:
“analyzing the use and effectiveness of [their] services,” and “developing [their] business and marketing strategies.”
En “their” staat dan voor elk andere organisatie waar zij een link mee (willen) hebben...
En mocht je denken “gelukkig, ik zit niet in hun doelgroep”. Weet dan dat je altijd wel in iemands doelgroep zit, en dat deze mensen blind vertrouwen op AI en data, ook als er geen wetenschappelijke onderbouwing is. Jij weet niet waarom jouw auto een conclusie trekt over jouw sexuele geaardheid. Maar voor hen wordt dat de waarheid!
Wat ik eigenlijk wil zeggen:
- Stem bewust bij verkiezingen
- Wees je bewust dat gemak een hoge prijs heeft.
Jij kunt nu niet overzien welke conclusies die slimme apparaten, apps en platformen trekken over jouw mentale gezondheid, sexuele geaardheid en meer. En al helemaal niet wat de consequenties hiervan zijn voor jou persoonlijk, je dierbaren en onze samenleving. - (Europese) overheden horen niet thuis op dergelijke platformen
Het lijkt alsof de meeste overheidsorganisaties nog steeds als uitgangpunt hanteren dat daar waar veel Nederlanders zitten, ook zij aanwezig moeten zijn. Maar met je aanwezigheid steun je impliciet het platform, je accepteert het als ruimte binnen de Nederlandse samenleving waar je een rol wilt hebben, je associeert je ermee. Dat terwijl je de veiligheid er niet kunt waarborgen, je geen idee hebt wie met welke informatie/gesprekken kan meekijken, wat er met de data van/over mensen gebeurt en wat dit betekent voor de profielen die over mensen samengesteld worden... Is het bijvoorbeeld wel verantwoord dat de AIVD haar vacatures deelt op LinkedIn waardoor bijvoorbeeld Amerikanen precies kunnen weten wie (interesse heeft in) solliciteren bij de AIVD?
Met onze aanwezigheid op platformen, helpen wij hen met het verzamelen van meer data over mensen in onze samenleving. Het plaatje hieronder laat als voorbeeld zien welke conclusies men denkt te kunnen trekken op basis van informatie uit je ogen. Dit kan niet alleen met een VR-bril, ook via de webcam. En we vinden dergelijke technologie niet alleen online, maar ook offline in bijvoorbeeld voertuigen.

Deze conclusies gaan heel ver, waarbij er niet altijd een wetenschappelijke onderbouwing voor is. Bijvoorbeeld ten aanzien van emotieherkenning is er veel onderzoek dat aantoont dat het niet betrouwbaar is. En zelfs als er een wetenschappelijke basis is, dan is die gebaseerd op de gemiddelden van een grote groep. Dat hoeft niet voor jou als individu te gelden. Maar het wordt wel als zodanig gebruikt. Zorgelijk zijn ook de initiatieven waaraan in de context van audio hieraan wordt gewerkt.
Het is tijd voor een alternatieve strategie voor verbinding en communicatie. Overheden zouden hier een voorbeeld- en voortrekkersrol moeten pakken. Er liggen al veel adviezen en beleidsstukken, zo adviseert de Europese Commissie al sinds 2020 om op Signal over te stappen. Wat ontbreekt is daden en handhaving.
En voor nu, ga van Twitter (X) af! Naast dat je als organisatie toch al geen eigenaar was van je account en onderzoek allang de ware aard van het platform heeft aangetoond, zou het signaal dat Hitler Spaces (thematische groepen) inmiddels geprioriteerd en gepromoot worden bij willekeurige gebruikers, voldoende moeten zijn.

Het is lastig, zo niet onmogelijk om je data van het internet af te krijgen, zeker als het eenmaal in handen van datahandelaren is. De site mydatadoneright ondersteunt bij verwijderingsverzoeken.
Beter is om vanaf nu data-collectie te laten meewegen in je besluit ergens aan deel te nemen of wel of niet iets te kopen. Daarmee bescherm je ook degenen die bij jou op bezoek komen of met je meerijden.







